Sporun Tarihsel Gelişimi

   
     Merhaba Blog Kalemi takipçileri, bir önceki yazımızda spor hakkında genel bilgiler verip, sporun hayatımız için önemi ve faydalarından söz etmiştik. Bu yazımıza buradan bakabilirsiniz. Bu makalemizde de hayatımızda kendine yer edinen sporun, geçmişten günümüze gelen serüveni hakkında konuşmaya çalışacağız. Yani sporun tarihi hakkında bilgiler sunmaya çalışacağız.

     İnsanlar eski zamanlardan beri gerek bireysel, gerekse toplu olarak spor ile ilgili faaliyetlerde bulunmuşlardır. Tarihte ilk sporlar savunma ve saldırma gibi bedensel eylemlerden türemiştir. Orta Asya ve Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde sportif faaliyetleri görmek mümkündür. Burada kurulmuş olan medeniyetler genellikle vücut hareketliliğine önem vermekteydiler. Eski çağda var olan Sümer, Hitit, Babil ve Asur uygarlıklarında ok ve mızrak ile avlanma meşhurdu. Ancak bu avlanmalara bir spor olarak bakılıp bakılmadığı bilinmemektedir. Tarihi kaynaklar bizlere spor tarihinin çok eskilere dayandığını göstermektedir. Örneğin Babil-Kiş’te yapılan bir kazı sonucu Sümerlere ait iki tekerlekli ve dört koşumlu bir yarış arabasının bulunması, spor tarihinin eskilere kadar gittiğinin göstergesidir. At ve at ile ilgili sporların uygulandığını belirten ilk belgeleri Sümerler bırakmıştır. Asurlularda boks ve güreşin varlığına kanıt olacak belgelerde vardır. Yüzmeyi çok iyi başardıkları Asur kabartmalarından anlaşılmaktadır. Yine eski Mısırlılara ait yapılan kazılar, Mısırlıların jimnastik hareketlerine, zıplama, eskrim ve güreşe önem verdiklerini göstermektedir. Eski Mısır firavunları, avda yeteneklerini göstermeye çalışır ve güçlerini ok atarak gösterirlerdi. Yüzme, kürek, yelken gibi su sporlarının Mısır ve Akdeniz uygarlıklarında başlandığı saptanmıştır. Arkeolojik bulgular Çin'de top oyununun yaygın olduğunu göstermektedir. Ancak bu oyun spor karşılaşmasından ziyade eğlence niteliğindeydi. Yine Çin'de ok atma, binicilik, güreş gibi sporlarda görülmüştür. Romalılar ve Yunanlılarda sportif faaliyetlerde bulunmuşlardır. Romalıların, spor yapmadaki amaçları gençleri savaşa hazırlamaktı. Romalılar, atletizm, boks, güreş, cirit gibi sporlara da ilgi göstermişlerdir. Spor, asıl olarak modern toplumdan önce eski Yunanistan'da gelişmeye başladı. Eski Yunan kültürü hem dinsel, hem din dışı sporları içerirdi. Dört yılda bir düzenlenen Olimpiyat Oyunlarında gençler birbirleriyle mücadele ederlerdi.

     Orta çağda spor daha az düzenli yapılıyordu. Orta çağ kentlileri ok atma yarışlarıyla eğlenirdi. Bu dönemde şövalyeler, at üzerinde rakiplerini devirerek, savaş yeteneklerini göstermeye çalışırlardı. Kasaba halkı soylular arasında düzenlenen spor faaliyetlerine katılamazlardı, sadece izleyici olurlardı. Genellikle halk arasında koşu, atlama, güreş karşılaşmaları düzenlenirdi. Kırsal alanda en yaygın spor hiçbir kuralı olmayan halk futboluydu. Orta çağda köylü kadınlarda top oyunlarına serbestçe katılabilirdi. 15. ve 16. yüzyıllarda sporda uyumlu hareketler ve estetik ön plana çıktı. 18. ve 19. yüzyıllarda farklı alanlarda spor dalları gelişti. Boks, 18. yüzyılda yaygınlaştı ve kurallarla geliştirildi. Bugünkü anlamıyla spor, 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıktı. Sporda kurallar oluşturuldu ve bu kuralları uygulamak için ulusal örgütler kuruldu. Bu örgütler arasında 1904'te kurulan Uluslararası Futbol Federasyonu, 1912'de kurulan Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu yer almaktadır. Sporda takımlar oluşturularak yarışmalar düzenlendi. Uluslararası Olimpiyat Komitesi kurularak, modern anlamda ilk Olimpiyat Oyunları yapıldı. Modern Olimpiyat Oyunlarının düzenlenmesiyle gençler arasında spor hevesi canlandı. 1863'te İngiltere'de futbolun doğması 1880'de atletizm kulüplerinin kurulmasıyla spor son şeklini almaya başladı. 20. yüzyılda kapitalizm ve televizyon sporu pazarlanabilir bir mal haline getirdi. Spor, 20 yüzyılda bir yandan araç, teknik, kurallar bakımından gelişirken, diğer yandan ulaşım ve iletişim olanaklarıyla uluslararası bir boyut kazandı. Basketbol, voleybol gibi yeni oluşturulan spor branşları geliştirilmeye çalışıldı. Modern anlamda sporcular yetiştirmek için farklı alanlarda spor okulları açıldı.

     Spor, ülkelerden ülkelere yayılarak daha özgün nitelikler kazanarak genişledi. Çağdaş bir hal alarak bugünkü anlamda gerçek değerini bularak, tüm dünyaya yayıldı. Spor, günümüzde belirli kurallar çerçevesinde yürütülmekte ve bu kuralların oluşturulması Uluslar arası federasyonlarca sağlanmaktadır. Günümüzde spor faaliyetleri dünya milletlerini kaynaştırmaktadır. Spor, evrensel olarak dünya dili, ırkı, dini farklı insanları birleştiren ve dünya barışına katkı sağlayan etkinliklerdir. Sporun önemli esaslarından biri rekordur. Rekor, belirli bir branş için ulaşılan en yüksek dereceyi gösterir.

     Sizlerde konuyla alakalı görüş ve düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz.